Kanatlı kümes verileri nasıl yorumlanır?
Kanatlı kümes verileri nasıl yorumlanır? (*)
Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Broiler kümeslerinin hayvan sayısı ve kalabalıklığı, küçük başlayan sorunların genellikle çok geç fark edilmesine neden olur. Günlük olarak kümes bilgileri kaydedip değerlendirerek çok daha erken müdahale edebilir ve problemlerden veya pahalı tedavilerden kaçınılabilir.
Kaydedilen parametreler genellikle damızlık şirketinin standart tavsiyelerine göre belirlenir. Bu, sürü performansının iyi bir göstergesidir. Ancak kendi sürünün günden güne ve haftadan haftaya değişikliklerine dikkat etmek de önemlidir.
Bunun da ötesinde, verilerin kaydedilmesi bir sürecin yalnızca ilk adımıdır. Durum düzenli olarak analiz edildiğinde ve üretim standardıyla, önceki sürülerle, sürünün önceki haftalarıyla ve bölgedeki diğer çiftliklerle karşılaştırılmadır.
Veri toplamada dikkat edilmesi gereken noktalar:
1. Veriler her gün aynı saatte kaydedilmeli
2. Gözlem yapılan yerde veri kaydetme kolay olduğundan emin olunmalı, yani kapıya bir kart asıp, su listesini sayacının yanında olması gibi.
3. Dijital veri toplamayı tercih edilmeli, ancak sensörler düzenli olarak kontrol edilmeli. Ağırlık ölçekleri sıklıkla bozulur. Bu da hatalı ve değersiz verilere dolasıylayanlış değerlendirmelere neden olur.
4. Standart önerilerle karşılaştırıp, önceki sürülerle karşılaştırabilmek için işletme standartlarına da bakılmalı.
5. İyileştirilmiş veriler daha fazlasını anlatır! Örneğin, su sayacı yalnızca mutlak bir değer gösterir, ancak zaman içinde hayvan başına su alımı tam bir resim verir.
(*): Fabian Brookotter, https://www.poultryworld.net/Meat/Articles/2020/9/Howtointerpretpoultryh