Yumurtacı Sürülerde Tüy Yolma İle İlgili Bazı Öneriler
Yumurtacı Sürülerde Tüy Yolma İle İlgili Bazı Öneriler(*)
Çeviri: Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
Sürülerin verim döneminde sosyal ve sosyal olmayan stresler agresif etkileşimleri tetikler ve yetişkin yumurtacı tavukların tüy örtüsünü olumsuz etkiler.
Araştırmacılar kısıtlı cevresel koşullarda büyük sürülerde ve sürekli karışıtıldıklarında çoğu zaman strese maruz kalan tavukların, tekrarlanan stres faktörlerinin nasıl tepki verdiklerini gözlemişlerdir.
Kanada, Guelph Üniversitesi’nden bir ekibin yürüttüğü çalışma, öngörülemeyen, tekrarlanan stresörlere maruz kalan tavukların birbirlerine karşı daha fazla antisosyal davranabileceğini ve daha zayıf tüy örtüsü ve daha fazla boyun ve kafa yaralanmasına yol açtığını saptamışlardır.
19 Haftalık beyaz Leghorn yumurtlacı tavuklar her grupta 7 hayvan olmak üzere 6 grup konrol(stres uygulanmayan), 6 grup stres uygulanan olarak belirlenmiştir. Böıümlerinde ayrı gurplar halinde tutulan tavukların bireysel agresif davranış modellerini tanımlamak için dört hafta boyunca videoya kaydedilmiştir.
Stres uygulanan 6 grub yabancı hayvanlarala karıştırıldı, 5 dakika boyunca elle tutuldu, bir saat boyunca çömelmiş pozisyonda bir taşıma kafesinde içinde tutuldu, folluk ve tünek olmayan yeni bir ortama taşınma gibi normal olmayan streslere maruz bırakıldı. Kontrol gruplar ise sağlıklı ve normal bir ortamda tutulmuştur. Tepkiler ve davranışlar kaydedilmiştir. Vücut tüylerinin durumu, ibik ve baştaki yaralanmalar deney başında deney anınıda puanlanmıştır.
Kötü tüy örtüsü
Sonuçlar agresif etkileşimlerin stres uygulaması ile anlamlı şekilde arttığını göstermiştir (P = 0.0091). Stresl grublarında önemli ölçüde daha zayıf tüy örtüsüne ve daha fazla yaralanma (P = 0.0057 ve P = 0.03) saptanmıştır.
Follukların kullanımının kademeli olarak 37. haftadan deneyin sonuna (55 hafta) kadar arttığını göstermiştir. folluk kullanım oranı 41.haftada % 36.75, 47.haftada %44.75 ve 53. Haftada % 50.38 dir.
Folluksuz kafeslerdeki tavuklar, 41, 47 ve 53. haftalarda, folluklu kafeslerdeki tavuklara kıyasla belirgin şekilde daha sık hafif tüy gagalamışlardır. Her iki grupta yaşın artmasıyla birlikte tüy gagalama sıklığında azalma eğilimi belirlenmiştir.
Folluklu kafeslerde kaninibalizim dolayısyla yaralanma ve ölüm oranları, folluksuz kafeslere göre anlamlı derecede düşüktü.
Folluklu kafeslerde kanibalizm sonuçu yaralanma ve mortalite oranları, folluksuz kafeslere göre önemli ölçüde daha düşüktür. Araştırmacıların kanaati,yumurtacı damızlıklar için koloni kafeslerin foluklu olmasının anormal gagalama davranışlarını azaltabileceği ve refah koşullarını iyileştirebileceği yönündedir.
(*): Tony McDougal
Feather pecking advice for laying hen management – Poultry World
