Zirai ilaçlara dikkat
Akdeniz Üniversitesi Gıda Güvenliği ve Tarımsal Araştırmalar Merkezi Müdür Yardımcısı Yrd. Doç.
Dr. Bülent Şık, insan vücudunda hormonal sistemi bozucu etki gösteren 91 zirai ilacın, çocuklarda
cinsiyet gelişim bozukluğuna, çocukluk çağı diyabete, dikkat dağınıklığı ve öğrenme bozukluğuna
ayrıca üreme bozukluğu, obezite, doğum anormallikleri, kanser gibi sağlık sorunlarına yol
açabileceğini kaydetti.
Yrd. Doç. Dr. Şık ve beraberindeki ekip, gıdalarda hormonal sistemi bozucu özelliğe sahip pestisit
(zirai ilaç) kalıntısının belirlenmesi amacıyla 1 yıl süren bir çalışma yaptı. Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık,
çalışma sonucunda insan vücudunda hormonal sistemi olumsuz etkileyen 91 farklı pestisit kalıntısını
saptayan araştırma yöntemi geliştirdiklerini söyledi.
Türkiye’de zirai ilaç kalıntılarının denetlendiği laboratuar ve merkezlerde hormonal sistemi olumsuz
etkileyen pestisitlerin tamamını inceleyen çalışma yapılmadığına dikkati çeken Yrd. Doç. Dr. Bülent
Şık, şöyle konuştu:”Dünyada tarımsal üretimde yaklaşık 900 farklı zirai ilaç kullanılmaktadır.
Bunlardan 124 tanesinin insan vücudunda hormonal sistemi olumsuz etkileyecek özelliğe sahip
olduğuna dair bulgular tespit edildi. Bunlardan bir bölümünün kullanımı yasaklandı ancak hala
kullanımına devam edilenleri de var.”
Yasal sınırlar
Yrd. Doç. Dr. Şık, Türkiye’de hormonal sistemi bozucu pestisitlerin tümünü analiz eden bir laboratuar
olmadığına işaret etti. Yrd. Doç. Dr. Şık, “Merkezde yaptığımız araştırmada, gıdalarda hormonal
sistemi bozacak 91 zirai ilaç kalıntısını tespit edecek yöntem geliştirdik. Bu tarz yöntemlerle Gıda
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, yurt içi pestisit kalıntısı kontrollerinde hormonal sistemi bozucu etki
gösteren pestisitlerin tamamını incelemeli” dedi.
Zirai ilaç kalıntısı denetiminde gıda maddesindeki kalıntı oranının göz önünde tutulduğunu ve
belirlenen yasal sınır üzerinde olması halinde sağlığı olumsuz etkileyeceği görüşü belirtildiğini anlatan
Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, “Gıda maddelerinde hormonal sistemi bozucu etki gösteren pestisit
kalıntısının miktarı yasal sınırın altında da olsa, insan sağlığını olumsuz etkileyecek sonuçlara yol
açabilir” uyarısında bulundu.
Hormonal sistemi bozan pestisitler yasaklanmalı
Türkiye’de yılda 55 bin ton, Antalya’da ise 5 bin 500 ton civarında zirai ilaç kullanıldığına dikkati çeken
Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, “Hormonal sistemde bozucu etkiler gösterdiği tespit edilen pestisitlerin
kullanımı yasaklanmalı” diye konuştu.
Hormonal sistemin vücutta büyüme, gelişme, üreme gibi hayati önem taşıyan fonksiyonları
düzenleyen yapıya sahip olduğunu vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, zirai ilaç kalıntılarının
çocuklarda cinsiyet gelişim bozukluğuna, çocukluk çağı diyabetine, dikkat dağınıklığı ve öğrenme
bozukluğuna ayrıca üreme bozukluğu, obezite, doğum anormallikleri, kanser gibi sağlık sorunlarına yol
açabileceğini söyledi.
Yrd. Doç. Dr. Şık, besin maddelerindeki hormonal sistemi bozucu pestisit kalıntısının gelişme
çağındaki çocukların sağlığını yetişkinlere göre daha olumsuz etkilediğini vurguladı.