Broiler Piliçlerde Yem Çıkarma Sendromu
BROİLER PİLİÇLERDE YEM ÇIKARMA SENDROMU
Prof. Dr. F. Tahir Aksoy
Broiler piliçlerde yem çıkarma; yemlerin sindirilememesi ve dışkı ile çıkarılması şeklinde gözlenen bir sağlık sorunudur. Çıkarılan dışkı yeşilimsi az bir sıvı içerisinde ve portakal sarısı renkte olup normal şeklini tam olarak almamıştır. Dışkı içerisinde yem tanecikleri bulunur. Bu durum ishal ile karıştırılmayacak kadar belirgindir. Etkilenmiş piliçlerin ayak derileri ve gagalarında pigment eksikliği ve soluk renk gözlenir. Telekler düzgün değildir. Hayvanların yem tüketimlerinde artış gözlenir fakat yemden yararlanma değerleri ve canlı ağırlık artışları düşüktür. Bir süre sonra kümes tabanında içlerinde yem taneleri gözlenebilen turuncu renkli dışkıların varlığı dikkat çekecektir. Hastalıklı broiler piliçlerin sindirim kanalında özellikle duodenum’da lezyonlar görülür.
Bu sorunun görülme sıklığı ve şiddeti tüm dünyada en fazla 1995 ve 1996 yıllarında olmuştur. Soruna günümüzde de seyrek olarak rastlanmaktadır.
Yem çıkarma sorununun oluşması günümüzde birden fazla etken ile ilişkilendirilmektedir. Yem çıkarma sendromu’nun oluşmasında rol alan faktörler şöyle özetlenmektedir; kötü kümes koşulları, kalitesiz yem ham maddeleri (özellikle okside olmuş yağlar), altlık kalitesinin kötü olması, küflenmiş altlık, kimi viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar, mykotoksinler, sıcaklık stresi, koksidiyoz, içme suyu kalitesinin kötü olması.
Üstün verimli broiler piliç sürülerinde yem çıkarma (diri yem atma) sendromunun bundan sonra da arada sırada karşılaşılan bir sorun olarak devam etmesi beklenmektedir. Burada önemli olan: sürülere daima, biyogüvenlik kurallarına uygun yaşam koşullarının sağlanmasıdır.
Bu yazının kaynaklar listesi yazarından istenebilir.