Fipro Skandalı Büyüyor
BELÇİKA VE HOLLANDA’DA FİPRONİL SKANDALI BÜYÜYOR(*)
Dr. Kaya DEMİRÖZÜ
Kanatlı Sağًlığı ve Hastalıkları Uzmanı
(Drk.demirozu@yahoo.com.tr)
Kanatlı bitini (Dermanyssus gallinae, Kırmızı akarı) kontrol etmek için Fipronil adlı yasadışı bir insektisit kullanıldığından şüp-helenilen Hollanda Gıda ve Ürün Güvenliği Kurulu, 20’den fazla yumurta çiftliğini kapattı.
Resmi otoriterlerin yapıtığı son tahminlere göre 200 çiftlik sorunlu gözüküyor , ancak hangi bölge henüz bilinmiyor. Belçika’da ilk tehlike işa-retlerinin yaygınlaşmasını takiben 4 çiftlikte, yumurtada kalıntının maksi-mum limitin 0,005 mg / kg’ın üzerinde olduğu saptanmıştır. Halk sağlığı için acil bir tehlike gibi görülmese de, bu tür yumurta üreten çiftliklerin pi-yasaya ürün vermesi mümkün değildir. Kimi uzmanlar böcek ilacının kalın-tısının 8 ay kadar yumurtacıların karın yağında bulunabileceğini ve riskin devam edeceği kanatindeler.
Bulaşma Nasıl Oluştu?
Sıkandal yaygınlaştıkca, kontaminasyonun nedeni üzerine giderek daha fazla ayrıntı ortaya çıkıyor. İşletmelerin çoğunda kümes ve / veya tavuklarını Chickfriend adlı bir Hollandalı firmaca tavuk bitine karşı ilaçlan- mıştır. Bu şirket bir Belçika firmasından ürünü satın almıştır. Belçikalı Ra-vels-Weelde şirketi haşere kontrol alanında çalışmakta. Tavuk biti kontrolü için ruhsatlı bir ilacın içine Fipronil eklenmesinden ve bu karışımın satıldı-ğından şüpheleniliyor. Şirket, Dega-16 ürününe Fipronil eklemiş. Dega-16, yumurtacılarda tavuk bitini kontrol etmek için kullanılan mentol ve okali-ptüsden oluşan doğal bir üründür olup insan için bile güvenli, hatta insan tüketimine de uygundur.
Belçika hükümeti, Belçika’nın Sint-Niklaas kasabasında Federal Gıda Güvenliği Otoritesi’ne (FAVV) yumurtada Fipronil’i bulduğunu bildiren bir yumurta işlemcisi çalıştırdıktan sonra soruşturma başlattı. Daha ileri araş-tırmalar yapıldıktan sonra Belçikalı yetkililer, yumurtaların Fransa, Alman-ya, İtalya ve Polonya’ya ihraç edildiğinden dolayı Avrupa gıda güvenliği uyarı sistemini RASFF’a bildirdiler. Bu durum, Hollandalı yetkilileri mesele-ye eğilmesine neden oldu.
(*): Fabian Brokotter, www.poultryworld.net/…/Belgian-Dutch-Fipronil-scandal-e.. çeviri. 27.07. 2017.
