İran’da tavuk üretimi yeniden dengeye oturuyor mu?

Geçen yıl yaşanan üretim sıkıntılarının ardından, resmi açıklamalara göre İranlı kümes hayvanı üreticileri, üretimi istikrara kavuşturarak ihracata da yeniden başladılar. Yerel büyük üreticilere göre ise bazı büyük sistematik sorun kümes hayvanı endüstrisini etkilemeye devam etmekte.

İhracat yeniden başladı

Ulusal Kümes Hayvanı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Ali Ebrahimi’nin yerel haber sitesi Balag’a verdiği demece göre, İran’ın kümes hayvanı üretimi, 23 Mart 2024’te başlayan 1403 İran yılında yeniden toparlandı. Ebrahimi, geçen yıl İran’ın yerli üretimin çökmüş olması nedeniyle iç pazarda oluşan boşlukları doldurmak için tavuk ithalatına başvurmak zorunda kaldığını hatırlattı. Bu yıl piyasada bulunan üretim fazlası kanatlı hayvanlar üreticilerin ihracat yapmasına olanak sağlıyor. Ali Ebrahimi, İran’ın bu yıl kümes hayvanı ihracatçısı durumuna geldiğini belirterek başta Irak olmak üzere yabancı müşterilere yaklaşık 13.000 ton tavuk sattığını açıkladı.

Tavuk fiyatlarının da istikrara kavuştuğunu belirten Ebrahimi, geçen yıl üretim azlığı döneminde broiler etinin kilogram fiyatının 30.000 İran Tümenine kadar çıktığını ve zaman zaman 40.000 tümene ulaştığını söyledi. Ebrahimi, bu yıl İran’ın 3 milyon ton kümes hayvanı üreteceğini ve bunun iç talebi fazlasıyla karşılayacağını belirtti. Şu anda kilogram başına 25.000 ila 27.000 tümen arasında seyreden tavuk eti kabaca kilogram başına 2,5 ABD dolarına eşit. Ancak, İran mallarının maliyetini uluslararası para birimi cinsinden hesaplamak zor, çünkü ulusal para birimi ve döviz sistemi bir hayli karmaşık. Şu anda İran’da 3 döviz kuru var: serbest piyasa kuru, resmi kur ve Merkez Bankası’nın NIMA kuru.

DİĞER HABERLER

“KKTC toprakları bereketlenecek”

Mali sorunlar

Bazı yetkililer ise, kısa vadeli bir iyileşmeye rağmen, İran kümes hayvanı endüstrisinin hala krize yol açan bazı uzun vadeli sorunlarla karşı karşıya olduğunu uyardı. Ticaret Odası Tarım Komisyonu Başkanı Muhammed Ali Rezaei, hükümeti, kümes hayvanı endüstrisini felç eden temel sorun olan Riyal’in, yani ulusal para biriminin çoklu döviz kurlarının varlığıyla başa çıkmaya çağırdı.

Rezaei, döviz kurundaki aşırı dalgalanmaların kümes hayvanı çiftliği yöneticilerinin gerekli girdileri ve hammaddeleri doğru bir şekilde planlamasını zorlaştırdığına dikkat çekerek bu durumun da üretim maliyetlerinin artmasına ve tedarik zincirinde istikrarsızlığa yol açtığını belirtti.

Ana zorluğun döviz kurundaki dalgalanmalarla birlikte bu alandaki tutarsız hükümet politikalarının, üretim maliyetlerini tahmin etmeyi son derece zor bir görev haline getirmesi olduğunun altını çizen Rezaei, bunun sonucunda da yatırımcıların kümes hayvanı endüstrisine para yatırmak istemediklerini söyledi.

Rezaei, tek bir ulusal döviz kurunun, sektörün sürdürülebilir gelişiminin temelini oluşturacağını da belirtti.

Kaynak: Poultryworld / Vladislav Vorotnikov