Kuluçkalık Yumurta Elde Ederken Dikkat Edilecek Hususlar
KULUÇKALIK YUMURTA ELDE EDERKEN DİKKAT EDİLECEK KİMİ ÖNEMLİ HUSUSLAR
Porf. Dr. F. Tahir Aksoy
Kuluçka sonuçlarının iyi olması için kuluçkalık yumurta üretiminde aşağıda belirtilen hususlara dikkat edilmelidir.
1).Damızlıkların Genetik Yapısı: Damızlıkların genetik yapılarının kuluçka verimi ile ilgili özellikler bakımından iyi olması gerekir.
2).Damızlık Sürülerin Bulunduğu Kümeslerin Durumu: Damızlık bir sürünün, iyi havalandırılan, içeri sıcaklığı doğru ayarlanmış, altlık durumu uygun, ışıklandırma programı iyi ayarlanmış ve yeteri kadar suluk ve yemlik mevcudu olan bir kümeste barındırılması gerekir.
3).Sürü Sağlığı ve Aşı Programları: Kuluçkalık yumurtalar yalnızca sağlıklı damızlık sürülerden alınmalıdır. Özellikle damızlıklardan vertikal yolla civcivlere bulaşan hastalıklara karşı çok dikkatli olunmalıdır. Mycoplasma ve Salmonelle etkenleri bakımından damızlıklar tamamen temiz olmalıdır. Sürüye uygulanan aşılama ve ilaçlama programları, kuluçkalık yumurta toplamaya başlanılmadan önce tamamlanmış olmalıdır. Damızlık sürülere Koksidiyoz’a karşı verilen bazı ilaçlar ile antibiyotiklerin kuluçka sonuçlarını kötü yönde etkiledikleri unutulmamalıdır.
4).Yem ve su: Damızlıklar için hazırlanacak yem rasyonlarında yaşama ve verim payları iyi bir şekilde hesaplanmalıdır. Özellikle yumurtlama esnasında rasyonlardaki protein (amino asitler), vitamin, iz element oranları ve kalsiyum dengesi dikkatle ayarlanmalıdır. Damızlıklara yeterince taze ve temiz içme suyu verilmelidir.Yemlik, suluk ve yem depolarının temiz tutulması gerekir. Bilhassa yemlik ve yem depolarında küf, mantar ve çeşitli bakterilerin üremesi kesinlikle önlenmelidir.
5).Dişiler ile Erkekler Arasındaki Oran: Normal bir tohumlamanın olması için hafif ırklarda on dört tavuk için bir horoz ve ağır ırklarda on tavuk için bir horoz bulunması yeterlidir. Sürüde horoz sayısının az veya fazla olması hallerinde kuluçka randımanı düşük olur. İyi bir horoz günde 25 veya 30 kadar aşım yapabilir. Normal bir tavuk döllenmiş yumurta vermek için haftada bir veya iki defa horoz ile birleşmiş olmalıdır. Sun’i tohumlama uygulamalarında tavukların haftada bir defa tohumlanmaları uygundur.
6).Damızlıkların Yaşı: Kuluçka randımanının iyi olması için damızlıkların yaşının en az 28 hafta olması gerekir. En iyi kuluçka sonuçları ise yaşları 8 ile l3 ay arasında olan damızlıklardan elde edilir.
7).Sürü Performansı: Genellikle yumurta verimi ile kuluçkadan çıkma kabiliyeti arasında pozitif yönde bir ilişkinin olduğu bilinmektedir. Yumurta veriminin düşmesine yol açan herhangi bir faktörün kuluçka randımanını da kötü yönde etkilemekte olduğu düşünülmelidir.
8).Folluklar: Ferdi folluklar kullanılmakta ise 5 tavuk için 1 folluk yeterlidir. Follukların devamlı olarak temiz tutulması gerekir. Follukların içine konulan altlık malzeme temiz ve yeterli miktarda olmalıdır. Tavukların geceleri folluklara tünemesi önlenmelidir. Bu sayede folluklar daha temiz tutulabilir. Gurk olan tavuklar sürüden ayrılmalı, Gurk olma halinin geçmesi başka bir bölme ya da özel bir kafes içinde sağlanmalıdır. Kırılmış yumurtaların follukları kirletmelerine mani olunmalıdır. Yumurtanın yuvarlandığı madeni folluklar devamlı kontrol edilmelidir. Eğitimi bozulan ve taban telleri kıvrılan folluklar yumurtaların kırılmasına sebep olur. Tavuklar sakin ve biraz karanlık köşelere yumurtlamayı severler. Follukların ışık odaklarından uzakça yerlerde bulundurulmaları tavukların folluk dışına yumurtlamalarını önleme bakımından faydalı olacaktır□
