Türkmenlerin Bitmeyen Çilesi
Türkmenlerin Bitmeyen Çilesi
M,Kemal OKAN
Yavuz Sultan Selim’in (1470-1520) Karaman’da kurulan ve İran’da yerleşik Safevi’lerin Hakanı Şah İsmail ile olan siyasi çekişmesi yüzünden, ona destek olan veya gönül veren Anadolu Türkmenlerini cezalandırmak amacı ile Şafi mezhebi, Nakşibendi tarikatından Kürt aşiret lideri İdris-i Bitlisi’ye (1452-1520) verdiği boş fermanlarla başlar.
İdris-i Bitlis bu boş fermanların ardından Anadolu’da on binlerce Türkmen’i katleder.
Ardından bu padişah fermanlarıyla bölgedeki arazileri diğer aşiret liderleriyle üzerlerine geçirirler.
Yavuz’un verdiği ikinci bir fermanla da bu araziler babadan oğula geçer hale gelir.
Aynı zamanda bölgede vergi toplama ve asker yetiştirme hakkı da bu aşiretlere verilmiştir.
Zamanla bu (kürt) aşiretler kendilerini devlet olarak görmeye başlar, toplanan vergilerin tamamına el koyarak, devlete asker desteğini de keserler.
Bu aşiret liderleri isimlerinin başlarına bir de şeyh – Şıh ekleyerek bölge halkının dini duygularını istismar ederler. Feodal yapı temeli de o dönemde atılır.
Ne zaman ki, devlet yapılan yanlışlığı fark edip, ortadan kaldırmak için adımlar atmaya başlayınca, bu şeyh kisvesine bürünmüş olan aşiret ve tarikat liderleri halkı kışkırtarak isyana teşvik etmişler ve yabancı (emperyalist) ülkelerin desteği ile de bu isyanları günümüze kadar devam ettirmişler.